Niebieski ptak - Piotr Wojasz

TYTUŁ: Niebieski ptak
AUTOR: Piotr Wojasz
WYDAWNICTWO:. Videograf II


Wiele słów padło już na temat peerelowskiej rzeczywistości. Polscy autorzy z zaskakującą skrupulatnością kreślili przed nami rzeczywistość, w której sklepowe półki świeciły pustakami, kolejki ciągnęły się w nie skończoność, a za każdym rogiem czyhali współpracownicy SB. "Niebieski ptak" przedstawia nam nieco inne spojrzenie na owy świat. Po raz pierwszy bowiem jest nam dane poznać go z punktu widzenia cinkciarza - "niebieskiego ptaka", osoby nierozerwialnie powiązanej z ludźmi z "mrocznego półświatka".

"Niebieski ptak" to autobiograficzna powieść  katowiczanina, którego okres młodości przypadł na lata 70-te i 80-te XX wieku, czyli okres absurdu peerelowskiej rzeczywistości. Piotr Wojasz po krótce opowiada nam o swoim dzieciństwie i wydarzeniach w efekcie, których znalazł się na drugim krańcu Polski, w Marynarce Wojennej. To właśnie tam zdobywa doświadczenie, które wkrótce przyda mu się w przyszłym życiu; spotyka ludzi, którzy odtąd nie przerwanie będą kroczyć u jego boku, a także poznaje specyficzne reguły mrocznego środowiska.


Młodość Wojasza obfituje we wszelakiego rodzaju przyjemności. Tuż po opuszczeniu wojska, kariera głównego bohatera jako cinkiciarza nabiera tempa. Piotr, zdobywszy potrzebne kontakty , dostaje się do środowiskowej elity. Na przekór krajowemu kryzysowi, jego interesy kwitną. Bohater zyskuje sławę żigolaka na uzdrowiskowych molach, równocześnie jednak  po raz pierwszy w życiu jego serce zaczyna bić szybciej dla jednej kobiety. Drogie hotele, nocne przygody, przekręty i konszachty - wszystko to stanowi codzienność Piotra.


Trudno skreślić w paru słowach życie człowieka, który sam o sobie zdążył się już wypowiedzieć. W swojej debiutanckiej powieści Piotr Wojasz nakreślił nam bowiem historię całego swojego życia. Z zaskakującą szczerością oprowadza nas po swej przeszłości,wywlekając na światło dzienne wszelkie brudy.  "Niebieskie ptaki" to sentymentalna podróż do przeszłości głównego bohatera. W czasach, kiedy każda osoba była karana za swą indywidualność, młody Wojasz znacznie wyróżnia się pośród innych ludzi.


Piotr to postać pełna speczności. Brak moralności jaka go cechuje, buntowniczość, a także szczerość, granicząca niemal z arogancją w innych okolicznościach z pewnością stanowiłyby ogromną skazę na jego osobie, jednakże w odniesieniu do tamtejszych realiów budzą  respekt i podziw. Niezaprzeczalnie ciekawa i oryginalna osobowość bohatera stanowią ogromną zaletę, zwłaszcza, że autor zdecydował się na zastosowanie w swej powieści narracji pierwszoosobowej. To właśnie kreacja  głównego bohatera w połączeniu z barwnymi opisami czynią z "Niebieskiego ptaka" lekturę wartą uwagi. Barwne opisy nocnego życia i szczegółowe informacje tyczące się "półświatkowej" rzeczywistości niewątpliwie umilają lekturę.


"Niebieski ptak" to przede wszystkim doskonałe kompetendium wiedzy o peerelowskiej rzeczywistości. Są to jednak raczej szczegóły tyczące  się zżycia codziennego niż fakty historyczne, o których dowiedzieliśmy się na lekcjach historii. Pomijając najistotniejsze z nich, jak choćby wprowadzenie stanu wojennego,Piotr Wojasz pomija wszelkie wydarzenia związane z owymi czasami. 


Świat, który poznajemy w powieści Piotra Wojasza zadziwia. Znana z opowieści rzeczywistość przede wszystkim kojarzy się nam bowiem ze strachem, cierpieniem i rozpaczliwą chęcią odzyskania wolności. Tymczasem jednak dowiadujemy się, że wówczas żyli również ludzie o zdecydowanie odmiennym spojrzeniu. Ludzi, którzy nie tylko przystosowali się do codzienności, ale także uczynili z niej niekończącą się zabawę.


Poza samą historią, zachwyciła mnie jednak również i oprawa graficzna powieści. Brawa należą się grafikowi odpowiedzialnemu za wydanie owej pozycji. Kolorystyka i wzór przywołujące w pamięci przeszłe czasy doskonale odzwierciedlają treść powieści i nastrajają do zapoznania się z nią. Elementem, który najbardziej przeszkadzał mi w lekturze z pewnością była ciągła narracja. Na próżno szukać w "Niebieskim ptaku" dialogów. Powieść tworzą niestety wyłącznie opisy.


"Niebieski ptak" to pozycja na którą warto poświęcić swój czas. To właśnie takie lektury nie pozwalają nam zapomnieć o przeszłości i dają nam możliwość w pełni poznać niewyraźnie nakreślony przez historyków obraz. 

Za książkę dziękuję wydawnictwu Videograf II

6 comments

  1. Książka już za mną i również bardzo mi się spodobała:)
    Pozdrawiam!!

    OdpowiedzUsuń
  2. Warto poznać te realia, ale nigdy nie lubiłam narracji pierwszoosobowej ani osobistych wynurzeń. Raczej nie sięgnę, mimo że pewnie warto.

    OdpowiedzUsuń
  3. Raczej nie przeczytam. Tematyka PRL mnie nie pociąga.
    Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
  4. Ta tematyka raczej mnie przygnębia, ale książka wydaje się interesująca :)

    OdpowiedzUsuń
  5. To nie moje pole, ponieważ zwykle nie czytuję takich książek. Świetnie jednak słyszeć, że jest dobra :-) U mnie nigdy nie brakuje osób, którym mogłabym ją podarować...

    OdpowiedzUsuń
  6. Anonimowymaja 11, 2013

    Książkę poleciłbym wszyskim - mężczyznom, aby skonfrontowali swoje zachowania i ze zdumieniem odkryli, że sposób ich myślenia i postępowania jest zbliżony do postępowania autora, oraz kobietom, które mają zupełnie mylne wyobrażenie o sposobie męskiego rozumowania i kierunków działania, co pozwoli uchronić je przed potężnymi życiowymi rozczarowaniami, a raczej - poznać sposób męskiego wartościowania - co jest ważne, a co nie bardzo. Polecam - niektóre rozdziały (np. IX) wywołują ból brzucha ze śmiechu :)

    OdpowiedzUsuń

Każdy Wasz komentarz witam z uśmiechem na ustach. Wszystkie niezmiennie stanowią dla mnie zresztą niewyczerpane źródło motywacji. Będę więc wdzięczna za każdy, nawet najmniejszy pozostawiony przez Was ślad i, w miarę możliwości, postaram się na niego odpowiedzieć.
Kala